Batik jest jednocześnie sztuką i rzemiosłem, praktykowanym w Indonezji od wieków, szczególnie zaś na Jawie, skąd pochodzą najpiękniejsze jego wyroby.
Podróżując po Indonezji, nie można być obojętnym na jedną z najbardziej rozwiniętych tu form sztuki jaką jest batik. Choć technikę jego tworzenia zobaczyć można w wielu krajach świata, np. Chinach, Sri Lance czy Nigerii, najbardziej rozwinęła się ona na indonezyjskiej Jawie. Tutaj też znajdują się wszystkie materiały potrzebne do procesu jego wykonania – bawełna, wosk pszczeli oraz rośliny, z których otrzymuje się naturalne barwniki. Sama nazwa pochodzi od jawajskiego słowa „ambatik”, co przetłumaczyć można jako „robienie małych kropek”, gdyż właśnie od tworzenia małych punkcików ewaluowało tworzenie coraz bardziej wymyślnych wzorów.
Aby wykonać batik najpierw należy odpowiednio przygotować bawełnianą tkaninę, na której ma być wykonany – wyprać ja, wysuszyć i pobić dużym drewnianym młotkiem. Następnie po obu jej stronach rysuje się wzory, najpierw ołówkiem, a później starannie poprawia się je gorącym woskiem, najczęściej przy użyciu specjalnego narzędzia zwanego canting. Wyglądem przypomina ono pióro z miedzianym zbiorniczkiem i cieniutką rynienką, z której powoli spływa wosk. Gdy wszystkie wzory pokryte są już woskiem, materiał zanurza się w barwniku (3-4 razy), po czym suszy na słońcu. Obszary przykryte woskiem zachowują pierwotny kolor tkaniny. Proces ten powtarza się kilkakrotnie, w zależności od ilości i głębi kolorów użytych przy danym batiku. Najpopularniejsze kolory to: żółty, czerwony, brązowy i niebieski. Po ostatnim barwieniu wosk wygotowuje się lub zdrapuje i batik jest już gotowy.
Ówczesne batiki różnią się pod wieloma względami od tych tradycyjnych, osiąganych dawnymi metodami. Przede wszystkim posiadają inne, bardziej nowoczesne motywy oraz wykonane są na różnych rodzajach materiału tj. jedwab, wełna, skóra czy nawet drewno i ceramika. Aby zobaczyć cały proces tradycyjnego wytwarzania batiku warto odwiedzić muzeum jemu poświęcone, działające w Yogjakarcie od 1979 roku. Znajduje się w nim setki niepowtarzalnych wzorów z różnych części Indonezji. Wskazówka: Prawdziwy batik łatwo można rozpoznać po tym, że wzór po obu stronach tkaniny jest identyczny.
Adres: Muzeum Batiku, ul. Dr. Sutomo No. 13 A, Yogyakarta
Telefon : +62 274 562 338
Internet: http://www.museumbatik.com
Cena: 20 000 IDR
Czynne: od poniedziałku do soboty, 09:00-15:00
Dojazd: muzeum znajduje się w odległości około 2 km od ulicy Malioboro, najlepiej dojechać tu taksówką lub rikszą.